Euro ilk kez 50 liranın üzerine çıkarak Türkiye’de kur cephesinde yeni bir dönüm noktasına işaret etti. Gün içi işlemlerde 50,04 seviyesine kadar yükselen Euro/TL kuru, kısa süreli dalgalanmalar sonrası 14.20 itibarıyla yüzde 0,35 artışla 50,03 seviyesinden el değiştirdi. Böylece Euro, Türk lirası karşısında tarihin en yüksek seviyelerini görmüş oldu.
Euro’daki bu tırmanışın arka planında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararına verilen küresel tepki öne çıkıyor. Fed’in para politikasında önümüzdeki döneme ilişkin daha yumuşak bir çizgiye yönelebileceği beklentisi, yatırımcıların dolardan çıkıp Euro gibi diğer rezerv paralara yönelmesine yol açtı. Bu eğilim sonucunda dolar küresel ölçekte değer kaybederken Euro güçlendi.
Euro’nun dolara karşı değer kazanması Euro/dolar paritesine de yansıdı. Parite yüzde 0,15 civarında yükselişle 1,17 düzeyine çıktı. Paritedeki bu hareket, Türkiye’de Euro/TL kurunu da yukarı çekerken Türk lirası her iki rezerv para karşısında da zayıf kaldı. Doların küresel çapta gerilemesine rağmen lira üzerindeki baskının sürmesi, iç dinamiklerin kırılganlığını bir kez daha ortaya koydu.
Türkiye cephesinde günün dikkat çeken diğer verisi dolar/TL oldu. Kur, rekor seviyenin biraz altında 42,61 düzeyinde işlem gördü. Bu tablo, yatırımcıların kısa vadede Türk lirası yerine yabancı para birimlerinde durmayı tercih ettiğini ve yerel para birimindeki değer kaybının henüz durmadığını gösteriyor.
Finans çevrelerinde Euro/TL’de 50 lira eşiğinin aşılması güçlü bir psikolojik sınır olarak okunuyor. Uzmanlar bu seviyenin üzerindeki her kalıcılığın, hem şirketlerin hem de hanehalkının kur beklentilerini yukarı çekebileceğine dikkat çekiyor. Özellikle ithalata bağımlı sektörlerde maliyet baskısının artması ve bunun zamanla tüketici fiyatlarına yansıması bekleniyor.
Kur sepetindeki bu yükselişin dış ticaret dengesine etkisi de yakından izleniyor. Euro’daki tırmanış, Euro bölgesinden yapılan ithalatı pahalı hale getirirken aynı zamanda Türkiye’nin bu bölgeye gerçekleştirdiği ihracatın rekabet gücüne karmaşık bir etki yaratıyor. İhracatçılar gelirlerini Euro üzerinden elde ettikleri için kur artışı kısa vadede Türk lirası bazında ciroyu desteklese de maliyetlerdeki yükseliş, orta vadede bu avantajı sınırlayabiliyor.
Turizm sektörü açısından bakıldığında ise Euro’nun yükselişi, Türkiye’yi Euro ile tatil yapan ziyaretçiler için göreli olarak daha ucuz bir destinasyon haline getirebilir. Buna karşın yurt dışına seyahat etmek isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Avrupa seyahati her geçen gün daha maliyetli hale geliyor. Uçak bileti, konaklama ve günlük harcama kalemleri doğrudan kur hareketlerinden etkileniyor.
Piyasada hakim görüş, Fed’in önümüzdeki toplantılarında nasıl bir adım atacağına dair beklentilerin kur hareketlerinde belirleyici olmaya devam edeceği yönünde. Eğer Amerikan Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine daha erken başlayacağına dair işaretler güçlenirse dolardaki değer kaybı sürebilir ve Euro’nun görece üstünlüğü bir süre daha korunabilir. Böyle bir senaryo, Euro/TL’nin yüksek seviyelerde kalmasına zemin hazırlayabilir.
Buna karşılık, küresel risk iştahında aniden yaşanacak bir azalma ya da Fed’in beklenenden daha sert bir söylem benimsemesi halinde dolara dönüş yeniden hızlanabilir. Bu durumda kur tablosu yeniden değişebilir ancak Türk lirasının yapısal kırılganlığı, oynaklığın devam edeceğine işaret ediyor.
Sonuç olarak Euro’nun ilk kez 50 liranın üzerine çıkması sadece teknik bir rekor olarak değil Türkiye ekonomisi açısından yeni bir eşik olarak görülüyor. Döviz kurlarındaki bu tarihi seviyeler, enflasyon görünümünden faiz politikasına, şirket bilançolarından hanehalkının harcama kararlarına kadar pek çok başlıkta etkisini hissettirecek gibi duruyor. Ekonomi yönetiminin ve piyasa aktörlerinin önümüzdeki dönemde bu yüksek kur ortamında nasıl bir denge arayacağı, TL’nin seyrini belirleyecek en kritik faktörler arasında yer alacak.
Cha
Berlin 29°C
