Aralıklı oruç faydadan çok zarar mı getiriyor?

S
on zamanlarda kalp
riskleri veya gençler için
tehlike gibi endişeleri
dile getiren manşetler, uzun
süredir sağlıklı yaşam tarzının
popüler simgesi olan bir diyet
trendine yeni bir ışık tuttu:
Aralıklı oruç. Charite–Berlin
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Endokrinoloji ve Metabolik
Tıp Bölümü’nde görevli Stefan
Kabisch “Aralıklı orucun imajı
büyük ölçüde lekelendi ve
bu da gayet haklı bir durum.
Çünkü bu heyecan, insanlarda
yapılan iyi çalışmalarla hiçbir
zaman gerçekten desteklenmedi” diyor. Taraftarları,
günün uzun saatlerinde geçici
olarak yemekten uzak durmanın sağlığı ve ömrü uzatabileceğini iddia ediyor. En yaygın
oruç programında, insanlar 16
saat boyunca yemek yemiyor (genellikle kahvaltı veya
akşam yemeğini atlıyorlar) ve
bunu kalan sekiz saatte telafi
ediyorlar. (16:8 yöntemi).
Aralıklı oruç tutmanın kanıtlanmış faydaları,
insanların daha az yemesi ve
bunun sonucunda kilo vermesi
gibi görünüyor. İngiltere’deki Bath Üniversitesi’ndeki
bilim insanları bunu 2021’de
açıkça test ettiler: Aralıklı oruç
tutmayı, zaman kısıtlaması
olmayan ancak aynı kalori
miktarına sahip bir diyetle
karşılaştırdılar. Ve, kilo veya
çeşitli kan ölçümleri açısından
oruç tutmanın hiçbir avantajı
yoktu. Karın yağları aslında
sürekli yiyenlerde daha fazla
eridi. Uzun vadeli çalışmalar,
aralıklı oruç tutmanın olumlu
etkilerinin, her gün daha az
kalori tüketmenin olumlu etkilerinden önemli ölçüde farklı
olmadığını gösterdi. Ayrıca,
kanıtlar aralıklı oruç tutmanın
sürekli kalori kısıtlamasından
daha fazla açlık hissi yarattığını gösteriyor. 2023 yılında
çeşitli Arap ülkelerinde yapılan
bir çalışmada, katılımcıların
üçte birinin Ramazan orucu
sırasında glikoz seviyeleri, ay
başlamadan önceki döneme
kıyasla artmıştı.
Diyabet ve kalp riski
2020 yılında, Çin’deki
Şangay Jiao Tong Üniversitesi
Tıp Fakültesi araştırmacıları
tarafından yapılan bir araştırma, Chicago’da düzenlenen Amerikan Kalp Derneği
konferansında sunulduğunda
manşetlere taşındı. Bu araştırmada, bilim insanları aralıklı
oruç tutan kişilerde ölüm
riskinin arttığını öne sürdüler.
En az 16 saatlik yemek molası
veren kişilerin, daha sık yemek
yiyenlere göre kardiyovasküler
olaylar (özellikle kalp krizi veya
felç) nedeniyle ölme olasılığının neredeyse iki kat daha
fazla olduğu bulundu.
Japonya ve ABD’den
200.000’den fazla katılımcıyı
kapsayan başka bir metaanaliz, kahvaltıyı atlamanın
sağlığı ne ölçüde etkilediğini
inceledi. 17 yıllık bir gözlem
süresi boyunca, genellikle
kahvaltı yapmayan kişilerde
kardiyovasküler hastalık riski,
sabahları düzenli olarak kahvaltı yapan kişilere göre yüzde
21 daha yüksekti.
Aralıklı oruç trendinin
başka bir karanlık yönü de kas
kütlesi kaybı endişesi. İspanya’da yapılan çalışmaya göre,
aralıklı oruç, oruç süresi ne
olursa olsun, karın yağ kaybı
açısından Akdeniz diyetine
göre hiçbir avantaj sağlamadı.
Bir grafik, oruç tutanların kas
kütlesi kaybettiğini gösteriyordu, ancak gün boyunca aynı
miktarda kalori alanlarda bu
durum söz konusu değildi. •