Krayo dondurma artık bilim kurgu değil, tartışılan bir teknoloji haline geldi

Bilim insanları ölmeden önce bedenini dondurarak gelecekte yeniden hayata döndürmeyi hedefliyor. Peki bu gerçekten mümkün mü?

İnsan ömrünü uzatma konusundaki çalışmalar her geçen gün daha fazla hız kazanıyor. Sağlıklı yaşlanma, hücre yenilenmesi ve uzun ömür hedefleri üzerine yapılan araştırmaların son halkası, “krayoprezervasyon” ya da yaygın adıyla “krayo dondurma” teknolojisi.
Amaç, ölmeden önce bedeni dondurup gelecekte tıbbın ilerlemesiyle yeniden yaşama döndürmek.

Bilimin sınırlarını zorluyor

Yaklaşık 15 yıl önce ABD’de kurulan krayo dondurma laboratuvarları, “ölmeden hemen sonra bedeni eksi derecelerde dondurarak geleceğe taşımayı” vaat ediyor. Hastalıklara çözüm bulunduktan sonra bireylerin yeniden hayata dönebileceği iddia ediliyor.

Ancak bu teknoloji hem bilimsel hem de etik açıdan hâlâ büyük tartışmaların odağında. İnsan bedeni, ölümden saniyeler sonra bile hücresel düzeyde hızla bozulmaya başlıyor. Bu yüzden “geleceğe taşınan bir yaşam” fikri, şimdilik bilim kurgu ile gerçek arasında bir yerde duruyor.

Dondurulan bedenler ve milyar dolarlık umut

Son 15 yılda Amerika’da bu alanda faaliyet gösteren şirket sayısı hızla arttı. Şirketler, ölümden hemen sonra vücut sıcaklığını düşürüp “askıda uyku” durumuna alarak, gelecekte yeniden hayata döndürmeyi vaat ediyor.
Bu hizmetin bedeli ise 100 ile 150 bin dolar arasında değişiyor.

Bazı şirketler yalnızca beyin dondurma seçeneği sunarak daha düşük maliyetli çözümler öneriyor. Ayrıca, “gelecekte yeniden doğuş sigortası” adı altında poliçeler de pazarlanıyor.

Yaşamı uzatmak mı, ölümü ertelemek mi?

Bilim insanları, ortalama yaşam süresinin artmasına rağmen insan ömrünün doğal sınırlarına dikkat çekiyor. Ortalama 85 yaş üzerindeki yaşam beklentisinin bile biyolojik olarak oldukça yüksek olduğunu belirten uzmanlar, krayo dondurmanın “ölümsüzlük” vaat etmediğini vurguluyor.

Uzmanlar, “Bilim insanı olmak her zaman umutlu olmayı gerektirir. Ancak umut ile gerçek arasındaki çizgiyi unutmamak gerekir” diyor.

Hollywood bile peşinde

Konu, yalnızca bilim dünyasında değil, popüler kültürde de yankı buldu. Vanilla Sky filminde Tom Cruise’un canlandırdığı karakter, ölümden sonra krayo dondurma yoluyla geleceğe uyanıyordu.
Bu fikir bugün film sahnelerinden çıkıp gerçek laboratuvarların konusu haline geldi.

Yaşamı yavaşlatmak mümkün mü?

Bilim insanları krayo dondurmanın ölümsüzlük getirmeyeceğini, ancak insan yaşamını “yavaşlatma” ve geleceğe taşıma fikrinin araştırılmaya devam ettiğini söylüyor.

“Ben bir gün dondurulacağım” diyenler bile var. Çünkü teknoloji geliştikçe, ölüm bile artık ertelenebilecek bir biyolojik süreç olarak görülüyor.