New York’ta tarihi seçim gecesi.. Mamdani çağı mı başlıyor?

Uganda’dan Harlem’e uzanan hikayesiyle yeni nesil solun yüzü



1994’ten bu yana yani tam 31 yıldır Demokrat Parti’nin kontrolünde olan New York City, Amerika’nın ekonomik, kültürel ve diplomatik başkenti sayılıyor. Wall Street, Birleşmiş Milletler Merkezi, medya devleri ve sanat endüstrisiyle New York yalnızca ABD’nin değil, dünyanın da nabzını tutan şehir. Bu yüzden belediye başkanlığı koltuğu, “dünyanın en etkili yerel makamı” olarak tanımlanıyor.

Ancak son yıllarda artan kira krizi, evsizlik ve güvenlik sorunları, seçmenlerin Demokrat yönetimlere duyduğu güveni zedeliyor. Bu seçim, yalnızca yerel bir mücadele değil, aynı zamanda Demokrat Parti’nin ulusal kimliği için de bir referandum niteliğinde.

Cuomo neden parti desteğini kaybetti?

Eski vali Andrew Cuomo, uzun süre Demokrat Parti’nin en güçlü figürlerinden biriydi. Ancak 2021’deki cinsel taciz iddiaları, pandemideki veri manipülasyonu suçlamaları ve otoriter yönetim tarzı, onu parti içinde izole etti. Genç seçmenler ve ilerici taban, Cuomo’yu “eski düzenin sembolü” olarak görmeye başladı. Parti liderliği de bu nedenle, adaylığına destek vermedi.

Cuomo şimdi bağımsız olarak yarışıyor, ancak Latin kökenli ve merkez seçmenler arasında hâlâ önemli bir tabanı bulunuyor. Buna rağmen, Demokrat Parti’nin içindeki bu bölünme, New York’un geleceği için bir yol ayrımı anlamına geliyor.

Zohran Mamdani kimdir?

Zohran Kwame Mamdani, 32 yaşında, Uganda doğumlu Hint asıllı bir Amerikalı. Ailesi, 1972’de Idi Amin’in Asya kökenlileri sınır dışı etmesi sonrası Uganda’dan göç etti. Annesi, uluslararası alanda tanınan film yönetmeni Mira Nair, babası ise Afrika tarihi ve siyaset teorisi alanında önemli bir akademisyen olan Mahmood Mamdani’dir.

Mamdani çocukluğunu Kenya ve Hindistan arasında geçirdikten sonra ailesiyle birlikte Amerika’ya yerleşti. Columbia Üniversitesi mezunudur. New York’un Harlem bölgesinde büyüyen Mamdani, genç yaşta toplumsal hareketlere katıldı; polis şiddetine, konut krizine ve gelir adaletsizliğine karşı yürüyüşlerde aktif rol aldı.

Siyasi kariyerine New York Eyalet Meclisi üyesi olarak başladı. Burada düşük gelirli mahalleler için kira tavanı yasası, enerji adaleti ve sağlık hizmetlerine erişim gibi konularda yasa teklifleri sundu. Siyasetteki çizgisini demokratik sosyalizm olarak tanımlıyor. Bu yönüyle Alexandria Ocasio-Cortez ve Bernie Sanders gibi ilerici figürlerle aynı çizgide duruyor.

Mamdani’nin politik felsefesi üç temel ilkeye dayanıyor: eşitlik, kapsayıcılık ve dayanışma. Onun için şehir, “piyasaların değil, insanların yaşadığı bir yer” olmalı. Kampanya sloganı, bu anlayışı yansıtıyor: “New York herkesin evi olmalı.”

Ayrıca Mamdani, Filistin yanlısı söylemleriyle dikkat çekiyor. Bu duruşu, hem uluslararası dayanışma çizgisini güçlendiriyor hem de bazı merkez seçmenlerin tepkisini çekiyor. Buna rağmen, New York’un genç ve çeşitliliğe açık seçmen profili sayesinde, ilerici tabanda güçlü bir destek elde etti.

Bugün Mamdani, yalnızca bir belediye başkan adayı değil; Demokrat Parti içinde yeni bir ideolojik dönüşümün sembolü olarak görülüyor.

Seçim sistemi ve sonuçların zamanı

New York’ta belediye başkanlığı seçimleri tek turlu oylama sistemiyle yapılıyor. En çok oyu alan aday doğrudan seçimi kazanıyor; ikinci tur yapılmıyor. Ancak fark %1’in altına düşerse, New York Seçim Kurulu otomatik yeniden sayım (recount) başlatabiliyor.

Oy sayımı ABD’de salı gecesi başlayacak ve Türkiye saatiyle çarşamba sabahı 06.00–07.00 civarında resmi olmayan sonuçların açıklanması bekleniyor. Erken oy kullanımı rekor kırdı: 1,8 milyon seçmen çoktan sandığa gitti. Bu, kayıtlı seçmenlerin yaklaşık üçte birine denk geliyor.

New York’un küresel önemi

New York yalnızca bir şehir değil, dünya ekonomisinin ve diplomasisinin merkezi. Wall Street’te alınan kararlar küresel piyasaları, Birleşmiş Milletler’de yapılan konuşmalar uluslararası siyaseti etkiliyor. Bu yüzden New York’un lideri, çoğu zaman “küresel düşünür belediye başkanı” olarak görülür.

Mamdani’nin zaferi, ABD’nin ilerici kanadı için tarihî bir dönüm noktası olabilir. Cuomo’nun yeniden sahneye çıkması ise Demokrat Parti içinde bir kuşak çatışmasını derinleştirebilir. Her iki durumda da bu seçim, yalnızca bir belediye başkanlığı mücadelesi değil — Amerikan solunun geleceğini belirleyecek bir yol ayrımı olarak tarihe geçecek.